woensdag 25 november 2020

Studie op vanitasmotief

Omwille van corona is er geen les op de academie. Daarom krijgen we wekelijks een opdracht, die we dan kunnen gaan bespreken in een één-op-één gesprek met de lesgever.

De eerste opdracht was van Ruben: "Herfst, een cliché thema uit de lagere school. Zoeken naar kastanjes, bladeren sorteren. Paddenstoelen en rottende geuren. Het ontdekken van hoe de natuur zich herbront, een explosie aan nieuwe en oude kleuren."
En elk kreeg een hint (om te volgen of net te ontwijken): "Terwijl Jan op zoek gaat, als een nieuwsgierige jongen, tussen de bomen naar beeldende actie. Van sculptuur over performance die kan leiden naar een schets of een schilderij."

Ik ben dan aan het brainstormen gegaan - kleuren, composities, en hoe ik kan deze opdracht kan inpassen in het traject dat ik aan het lopen ben (hortend, struikelend, op handen en voeten zoekend weliswaar). Buiten foto's nemen. Zoeken naar een koloriet. Naar de verhouding tussen figuratie en abstractie. Daarbij mee-nemend, de ideeën rond polyptieken. Een post van Jonas herinnerde me aan David Salle - https://www.pinterest.com/janschelstraete/david-salle/. Bert Drieghe. Maggy Hills. Vanitassen, votieven (anathemata). Emblemen (schoppen, harten, ruiten). Motieven (de corvidiae, het paard, het schaap, de appel, gereedschappen).

Plots zag ik dit beeld in huis: een cellofaantje en een dekseltje, om weg te gooien. Dat bracht vele ideeën samen: alles heeft (om Shakespeare niet te veel te parafraseren) een lente, zomer en herfst. Afval en recyclage zijn de herfst en winter van onze consumptie.

En toen kwam de tweede opdracht, van Lysandre:"De spiegel. Iets symbolisch, het spiegelen van het 'ik', ijdelheid of narcisme. Een confrontatie: ouder worden of imperfecties..." En ook nu, een suggestie:
"Jan, bij jou vat ik het meer inhoudelijk op. De spiegel ruimer dan enkel het object. De eindeloze reflecties, het 'vernietigen' van het beeld, de scherf, het defragmenteren van een beeld... Kijk naar werken van Anish Kapoor onder andere. De afwezigheid van een spiegelbeeld... "

Uiteraard. De spiegel als ultiem memento mori, de spiegel van de zelfportrettist (welk schilder of tekenaar heeft geen selfie in de spiegel? Van Eyck in het Arnolfini portret. Narcissus in het spiegelende water).

Dus dit is het geworden - een schets, een snel werkje maar misschien een stap op een weg.